ارزیابی عملکرد بهره‌برداری از مخزن سد علویان در شرایط تغییر اقلیم آتی

در سال‌های اخیر تغییر اقلیم، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و بررسی اثرات آن بر منابع آبی یکی از اصلی‌ترین زمینه‌های تحقیقاتی در سرتاسر جهان محسوب می‌شود. تغییر در رژیم جریان ورودی و میزان تبخیر از سطح مخازن سدها، به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع آب مناطق نیمه خشک، در کنار افزایش تقاضای آب، عملکرد آن را دچار چالش خواهد نمود. در این تحقیق، عملکرد مخزن سد علویان واقع بر رودخانه صوفی‌چای، تحت شرایط اقلیمی دو دوره 2030-2011 و 2065-2046 به وسیله معیار قابلیت اطمینان کمی‌سازی گردید. برای پیش‌بینی جریان از دو مدل IHACRES و برنامه‌ریزی ژنتیک، و به ‌منظور شبیه‌سازی ذخیره مخزن از ابزار پویایی سیستم استفاده شد. با فرض عدم افزایش میزان تقاضا، وقوع تغییر اقلیم تحت سناریو انتشار B1 و A2 در دوره اول باعث پایین آمدن قابلیت اطمینان متوسط نیازهای مختلف به جز نیاز شرب می‌شود. با این حال، با توجه عدم تغییر مقادیر میانه تغییرات، به نظر می‌رسد تغییر اقلیم اثرات بسیار شدیدی را بر قابلیت اطمینان نیازهای مختلف برای این دوره نخواهد داشت. برای دوره دوم، با افزایش نیاز شرب به میزان پیش‌بینی شده در افق طرح و رساندن نیاز زیست­محیطی به حد قابل قبول مونتانا، مقادیر میانه تغییرات نیز در برخی ماه‌ها پایین‌تر از حدود قابل قبول قرار می‌گیرد. در مجموع می‌توان گفت حتی تحت سناریو انتشار B1 که کاهش جریان کم­تری را برای اواسط قرن پیش‌بینی می‌کند، مخزن توانایی لازم برای تأمین نیاز پر اهمیت شرب را بر اساس مبانی طراحی مخزن در برخی ماه‌ها نخواهد داشت.